Projekt Planu Ochrony Niedźwiedzia Brunatnego w Polsce

29 listopada 2011 r. w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie został zaprezentowany Plan Ochrony Niedźwiedzia Brunatnego Ursus arctos w Polsce. Projekt czeka teraz na konsultacje i decyzję Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska dotyczącą wdrażania planu ze zmianami po konsultacjach lub w tej postaci. W opracowaniu planu braliśmy udział (A.S. - współautorka całego planu, R.M. - współpraca w rozdziale: Poprawa dobrostanu niedźwiedzi w niewoli).

Poniżej część dotycząca niedźwiedzi w niewoli.

Cały Plan Ochrony do pobrania na stronach: http://gatunki.sggw.pl/?q=node/124

7.5. Poprawa dobrostanu niedźwiedzi w niewoli

Diagnoza obecnej sytuacji i podstawowe kierunki działań

W niewoli na terenie Polski jest utrzymywanych 29 niedźwiedzi brunatnych (6 samcow i 23 samice) w 9 placówkach (stan na wrzesień 2011). Siedemnaście osobników przebywa w warunkach, w których nie jest możliwa realizacja podstawowych potrzeb biologicznych tych zwierząt. W badaniach niedźwiedzi w niewoli* wykazano, że największymi problemami w zapewnieniu dobrostanu są: (1) zbyt mała powierzchnia wybiegów, (2) nieodpowiednie, betonowe podłoże powodujące choroby i deformacje kończyn, (3) nieodpowiednia dieta, (4) brak basenów i dostępu do wody pitnej, (5) brak stymulacji powodujący cierpienie psychiczne oraz (6) nieodpowiednia opieka, również weterynaryjna.Wielkość wybiegów nie przekracza 600 m2, tylko trzy mieszczą się w okolicach 1000 m2, a jedynie jeden ma 1,2 ha. Jedenaście niedźwiedzi jest utrzymywanych na nieakceptowalnie małej powierzchni; 8 osobnikow przebywa na wybiegach i w klatkach poniżej 200 m2, a trzy niedźwiedzie brunatne przebywają na betonowych wybiegach o powierzchni nawet mniejszej niż wymagane prawem minimum (100 m2 dla pary). Obecnie dziesięć niedźwiedzi jest utrzymywanych na wyłącznie betonowym podłożu. Szesnaście osobnikow nie ma dostępu do baseów o wielkości odpowiedniej do swobodnego pływania; niektóre mogą się jedynie chłodzić w betonowych dołach, korytach lub wannach.W części placówek utrzymujących niedźwiedzie brunatne, stosowana jest nieodpowiednia dieta, a w wielu brak jest kontroli nad dokarmianiem zwierząt przez zwiedzających. Praktyka dokarmiania powinna być całkowicie zakazana zarówno ze względu na jej niekorzystny wpływ na zdrowie, jak i zmiany w zachowaniu (szczegółowe informacje w Załączniku 1).

Utrzymywanie niedźwiedzi w odpowiednich warunkach jest ważne nie tylko ze względu na dobrostan zwierząt, ale również właściwą edukację o potrzebach biologicznych gatunku. Jednym z sugerowanych rozwiązań problemu niedźwiedzi przebywających w nieodpowiednich warunkach i braku odpowiednich miejsc, gdzie można byłoby je umieścić, jest budowa azyli dla niedźwiedzi. Azyle, w ktorych niedźwiedzie są utrzymywane na połnaturalnych wybiegach są rozwiązaniem z powodzeniem stosowanym w wielu krajach europejskich. Placowki takie nie tylko utrzymują wysokie standardy w zakresie dobrostanu zwierząt, ale pełnią ważne funkcje edukacyjne i naukowe. W niektorych azylach za minimalną powierzchnię dla jednego osobnika przyjmuje się 0,5 ha. Standardy te wyznacza koncepcja Large Bear Enclosures określana skrotem LBE. Utrzymywanie niedźwiedzi w warunkach, w których mogą one przejawiać naturalne zachowania jest podstawą tej koncepcji. Oprócz znacznego zwiększenia powierzchni wybiegów, coraz powszechniej stosuje się wzbogacenie środowiskowe (environmental enrichment). Wszystkie nowo budowane obiekty w ogrodach zoologicznych powinny uwzględniać tendencje panujące w innych krajach europejskich.

Zalecane działania

• Za niezbędną należy uznać zmianę w przepisach krajowych dotyczących minimalnych warunkow utrzymywania niedźwiedzi. Dotychczasowe regulacje nie tylko nie uwzględniają konieczności zapewnienia możliwości realizacji podstawowych potrzeb gatunku, ale też są niejasne, tj. nie określają powierzchni minimalnej wybiegu dla jednego osobnika, a jedynie pary zwierząt. Proponuje się zwiększyć obecnie obowiązujące minimum powierzchni wybiegu ze 100 m2 na parę do 1000 m2 dla jednego lub dwóch osobnikow (propozycje zmian w tym zakresie patrz rozdz. 8.2).

• Wspieranie inicjatyw budowy azylu lub dużych wybiegow, ktore mogłyby rozwiązać problem niedźwiedzi przebywających w nieodpowiednich warunkach.

• Promowanie i wspieranie wzbogacanie obecnych wybiegów w elementy stymulujące aktywność fizyczną i psychiczną.

• Promowanie budowy nowych obiektow zgodnie ze standardami LBE.

*Maślak R. i Sergiel A. Niedźwiedzie w niewoli. Badania dobrostanu w Polsce

2007–2009. RSPCA i OTOZ Animals, Wrocław.

Polskie ogrody zoologiczne w ogniu krytyki - raport - następne »
« poprzednie - Niedźwiedzie nie mogą być utrzymywane w domach, schroniskach, zoo bez licencji

Niedźwiedzie w Polsce

Aktualności

Miejsca

FILM

AKTUALNOŚCI

Co nowego u niedźwiedzi w Poznaniu?

Wania nie żyje. Rozbudowa wybiegów coraz bliżej....

WIĘCEJ

Z Korabiewic do azylu w Poznaniu

Nowe życie niedźwiedzi ze schroniska w Korabiewicach - fotorelacja...

WIĘCEJ

NEWSLETTER